25/1/2010 "Νέα μελέτη με θέμα: Δημόσια αγαθά παρεχόμενα από τη γεωργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση"

Η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) διαδραματίζει καίριο ρόλο στην παροχή βοήθειας στους γεωργούς ώστε να παρέχουν περιβαλλοντικά αγαθά και υπηρεσίες, υπό την προϋπόθεση ότι οι ασκούμενες πολιτικές είναι σωστά στοχευμένες. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα της έκθεσης που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και δημοσιεύθηκε σήμερα από το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκής Περιβαλλοντικής Πολιτικής. Η έκθεση αυτή αποτελεί την πρώτη στα χρονικά προσπάθεια να αποτυπωθεί το πλήρες φάσμα των περιβαλλοντικών δημόσιων αγαθών που παρέχουν οι γεωργοί ανά την Ευρώπη και παραθέτει επιχειρήματα που συνηγορούν υπέρ της διάθεσης δημόσιων χρηματοδοτικών πόρων για την προσφορά των αγαθών αυτών. Στη μελέτη προσδιορίζονται πολυποίκιλα δημόσια αγαθά - περιβαλλοντικά και κοινωνικά - που παρέχονται από τους ευρωπαίους γεωργούς και στα οποία συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, εκτιμώμενα τοπία ενταγμένα στην πολιτιστική κληρονομιά [1], πτηνά των γεωργικών γαιών, όπως τα παγκοσμίως απειλούμενα είδη Βασιλαετός και Αγριόγαλος [2], και οι πλούσιοι σε ζωικά και φυτικά είδη λειμώνες που συναντάμε σε όλη την Ευρώπη. Επιπλέον, οι γεωργοί διαχειρίζονται τη γη με σκοπό την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα και συμβάλλουν στη διατήρηση της ποιότητας των υδάτων και των εδαφών σε υψηλά επίπεδα. Τα αποτελέσματα της εν λόγω μελέτης συμπίπτουν χρονικά με την ένταση του διαλόγου για το μέλλον της ΚΓΠ και με τη συζήτηση για τους στόχους και τις προτεραιότητές της μετά το 2013. Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για να εξασφαλιστεί η προσφορά δημόσιων αγαθών ανταποκρινόμενων στις προσδοκίες της κοινωνίας, είναι απαραίτητη μια πολιτική με σαφείς αποδέκτες και στόχους, καθώς και με επαρκείς δημοσιονομικούς πόρους.

Η μελέτη καταδεικνύει ότι, ενώ το ευρύ κοινό της Ευρώπης αποδίδει μεγάλη αξία στα παραπάνω δημόσια αγαθά, τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν παρέχονται σε επαρκή κλίμακα. Διαπιστώνεται ότι η ΚΑΠ προβλέπει μια σειρά μέτρων που διευκολύνουν τη στήριξη των γεωργών για την παροχή δημόσιων αγαθών. Ο συνδυασμός των άμεσων ενισχύσεων με την πολλαπλή συμμόρφωση υποστηρίζει ένα βασικό επίπεδο παροχής δημόσιων αγαθών σε μεγάλο ποσοστό της καλλιεργούμενης έκτασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης, όπως λόγου χάριν τα γεωργοπεριβαλλοντικά, προσφέρουν στους γεωργούς κίνητρα για μια ακριβέστερα στοχευμένη παροχή ευρέος φάσματος δημόσιων αγαθών.

Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προσφορά πολλών από τα εν λόγω δημόσια αγαθά είναι ανεπαρκής. Η υποπροσφορά δημόσιων αγαθών είναι πιθανόν να οξυνθεί μελλοντικά λόγω διαφόρων απειλών, όπως η εξέλιξη των τιμών βασικών προϊόντων, οι κινητήριες δυνάμεις της τεχνολογίας και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη να ενισχυθεί η δημόσια παρέμβαση στο μέλλον.

Η έκθεση είναι διαθέσιμη για τηλεφόρτωση στο Διαδίκτυο, στην ακόλουθη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/agriculture/analysis/external/public-goods/index_en.htm

[1] Για παράδειγμα, τα μοναδικά τοπία των αγγλικών λόφων και βάλτων, τα ποιμενικά τοπία της νότιας Τρανσυλβανίας στη Ρουμανία, τα χαρακτηριστικά τοπία με τις αναβαθμίδες που συνδέονται με την παραδοσιακή ελαιοπαραγωγή και άλλες μόνιμες καλλιέργειες στην Ιταλία και την Ισπανία, οι αλπικοί βοσκότοποι μεγάλου υψομέτρου στην Αυστρία, τη νότια Γαλλία και τη βόρεια Ιταλία, οι ελώδεις βοσκότοποι του Μεκλεμβούργου στη Γερμανία και οι μεγάλες εκτάσεις ορυζώνων του δέλτα του Έμπρο στη βορειοανατολική Ισπανία.

[2] Αγριόγαλος (Otistarda) και Βασιλαετός (Aquilaheliaca).