Μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο με όχημα την αύξηση των επενδύσεων
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Ανάπτυξη, Καινοτομία, Νέο Επιχειρείν
Του ΚΩΣΤΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ,
Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλου Eurobank και
αποφοίτου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Η ενεργειακή κρίση, η αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων και η διατήρηση των γεωπολιτικών ισορροπιών, συμπληρώνουν το τρίπτυχο των προκλήσεων με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η Ευρώπη. Στον αντίποδα της δύσκολης αυτής συγκυρίας, η πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2022 αποτελεί μία θετική εξέλιξη με τον ρυθμό ανάπτυξης να προσεγγίζει το 6%. Φέτος, για πρώτη φορά από το 2009, το επενδυτικό ισοζύγιο είναι θετικό, ενώ το επόμενο χρονικό διάστημα η αύξηση των επενδύσεων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε υψηλότερα επίπεδα του 8%. Αρχίζει λοιπόν να διαφαίνεται ότι η Ελλάδα έχει εισέλθει σε τροχιά υλοποίησης σημαντικών επενδυτικών σχεδίων, ικανών να καλύψουν την απώλεια €94 δισ. κεφαλαιακού αποθέματος της προηγούμενης 12ετίας και να αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά και την εξωστρέφεια της.
«Όχημα» για τη δημιουργία και βιωσιμότητα αυτού του νέου παραγωγικού μοντέλου αποτελεί η υλοποίηση επενδύσεων στοχευμένων σε πέντε κύριους πυλώνες της οικονομικής δραστηριότητας. Ο πυλώνας των υποδομών βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της ατζέντας. Η αναβάθμιση οδικών δικτύων, αεροδρομίων και λιμένων της χώρας που μπορούν να στηρίξουν ουσιαστικά την οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας αλλά και να ενισχύσουν την τουριστική μας «βιομηχανία», είναι καίριας σημασίας αλλά και προϋπόθεση για επιμέρους επενδυτικές δράσεις. Παράλληλα, με το βλέμμα στραμμένο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών μας είναι αναγκαίες οι αστικές αναπλάσεις με πράσινο πρόσημο, που αναμορφώνουν σε τοπικό επίπεδο τις πόλεις και συμβάλλουν στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Με δεδομένες τις σημερινές προκλήσεις, σταθερή παραμένει η στόχευση στην υλοποίηση έργων στον πυλώνας της ενέργειας που μπορούν να διασφαλίσουν τη μετάβαση σε ένα νέο, βιώσιμο μοντέλο και τη θωράκιση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας. Η δημιουργία υποδομών αποθήκευσης και μεταφοράς φυσικού και υγροποιημένου αερίου, η επέκταση των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας μεσαίας και υψηλής τάσης, καθώς και τα μεγάλης σημαντικότητας έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορούν να καταστήσουν τη χώρα ως έναν ισχυρό περιφερειακό ενεργειακό κόμβο και, μελλοντικά, γιατί όχι και μία υπολογίσιμη εξαγωγική δύναμη. Επιπροσθέτως, στη σημερινή εποχή όπου η ταχύτητα είναι χαρακτηριστικό πλεονέκτημα, τα έργα στον πυλώνα των τηλεπικοινωνιών αποτελούν τον ψηφιακό σκελετό της χώρας και είναι θα λέγαμε προαπαιτούμενα για την υποστήριξη κάθε είδους επενδυτικού εγχειρήματος. Μεταξύ άλλων, η προσέλκυση ψηφιακών νομάδων, μία ισχυρή τάση στη μετά κορονοϊού εποχή μπορεί να εξελιχθεί μόνο αν αξιοποιήσουμε τεχνολογίες, όπως τα δίκτυα 5G και οπτικών ινών σε κάθε περιοχή της Ελλάδας.
Στα 32 δις ευρω εκτιμώνται οι επενδύσεις ως το 2025
Ο πυλώνας του τουρισμού είναι ο κατεξοχήν πυλώνας στον οποίο στηρίζεται στο μεγαλύτερο βαθμό το ΑΕΠ και τα έσοδα της χώρας μας. Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια να αναπτύσσεται η τουριστική κατοικία με τη μορφή μιας σύγχρονης, πολυτελούς μορφής φιλοξενίας καθώς και μαζικές αναβαθμίσεις υφιστάμενων ξενοδοχειακών μονάδων, γεγονός που είναι ενθαρρυντικό για την βελτίωση του κλάδου. Αδιαμφισβήτητα, ο τομέας του τουρισμού είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την πρόοδο των έργων και στους υπόλοιπους πυλώνες αφού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνολική ποιότητα των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Τέλος, ο πυλώνας της βιομηχανίας και της αναβάθμισης του παραγωγικού ιστού είναι ο τομέας στον οποίο επίσης χρειάζεται να στραφεί το επενδυτικό ενδιαφέρον ώστε ενισχυθεί ο εξαγωγικός προσανατολισμός της χώρας μας και να αποτελέσει μία ικανή πηγή εσόδων στο μέλλον.
Στο πλαίσιο λοιπόν της αρχόμενης θα λέγαμε «επενδυτικής άνοιξης», εκτιμάται ότι οι συνολικές επενδύσεις στους παραπάνω τομείς θα φτάσουν τα €32 δισ. ευρώ έως το 2025. Είναι επίσης γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν πλέον την ρευστότητα και τα κεφάλαια που απαιτούνται για να χρηματοδοτήσουν έργα μεγάλου προϋπολογισμού και σε συνδυασμό με τους πόρους της Ευρώπης, όπως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες και ευκαιρίες για την ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης.
Από την άλλη, κρίσιμο παράγοντα αποτελεί η επιτάχυνση των διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης, καθώς οι χρόνοι για τη δικαστική επίλυση ζητημάτων παραμένουν, έως, σήμερα αποτρεπτικοί για την προσέλκυση νέων επενδύσεων. Ακόμη, στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν ένα φιλικότερο περιβάλλον συγκαταλέγεται η ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης σε συνδυασμό με την γενικότερη ενίσχυση του βαθμού συμμόρφωσης με τους νόμους.
Τέλος, η επίτευξη δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας είναι η κύρια προϋπόθεση για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας που θα βάλει δυναμικά τη χώρα στο ραντάρ της επενδυτικής κοινότητας και σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, θα δημιουργηθούν σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για τη χώρα.