Καταναλωτική συμπεριφορά και περιβάλλον
Ένα κοινό περιβαλλοντικά ώριμων και συνειδητοποιημένων πολιτών δείχνει έρευνα του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών στην οποία και συμμετείχαν και συμμετείχαν 1125 άτομα. Η έρευνα έγινε το χρονικό διάστημα 25 Ιανουαρίου έως 10 Φεβρουαρίου, ενώ σ αυτήν το 76% των ερωτηθέντων έδωσαν απαντήσεις από τις οποίες προκύπτει μια ώριμη περιβαλλοντική συμπεριφορά όσον αφορά τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Ακόμη ένα 62% των ερωτηθέντων απάντησε ότι δεν θα αγόραζε σήμερα προϊόντα με υπερβολικές ή επιβαρυντικές για το περιβάλλον συσκευασίες.
Πάντως, έχει διαπιστωθεί ότι για πολλά χρόνια, τα προϊόντα ακολουθούσαν το παραδοσιακό γραμμικό μοντέλο της «Παραγωγής – Χρήσης – Απόρριψης», δημιουργώντας υπερκατανάλωση φυσικών πόρων ως επίσης και σημαντική δημιουργία αποβλήτων. Με την πάροδο των χρόνων και την συνειδητοποίηση του πεπερασμένου των πόρων, λέξεις όπως Επαναχρησιμοποίηση, Ανακύκλωση και Μείωση αποβλήτων ήρθαν στο προσκήνιο και πλέον αποτελούν μια κατευθυντήριο δύναμη. Στο πλαίσιο αυτής της αλλαγής κατεύθυνσης έρχεται η κυκλική οικονομία, όπου ακόμα και κατά τον σχεδιασμό των προϊόντων έχουμε πρόληψη για τις διαδικασίες ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης μετά την χρήση τους, επιτρέποντας σε επέκταση της ζωής των προϊόντων ως επίσης και των αρχικών πόρων που χρησιμοποιήθηκαν για να παραχθούν. Αυτή η μετάβαση στην κυκλική οικονομία και η αναζήτηση λύσεων και βέλτιστων πρακτικών αποτέλεσε και τον βασικό στόχο της ομάδας εργασίας Recycling / Circular Economy του ECR Hellas (www.ecr.gr).
Οι βασικές περιοχές εστίασης ήταν η «Καινοτομία Συσκευασίας» και η «Διαδικασία Επιστροφής και Ανακύκλωσης» και στο πλαίσιο των εργασιών υλοποιήθηκε έρευνα καταναλωτών με θέμα την καταγραφή της ευαισθητοποίησης και της πρόθεσης υιοθέτησης, ενός νέου συστήματος συλλογής πλαστικών μπουκαλιών και συσκευασιών αλουμινίου προς ανακύκλωση με ένα νέο εγγυοδοτικό σύστημα στα πρότυπα ανάλογων συστημάτων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ακολουθώντας τον Νόμο 4736/2020.
Σύμφωνα με το σύστημα αυτό, γνωστό και ως DRS (Deposit – Return System), οι καταναλωτές κατά την αγορά, από τα καταστήματα super markets και άλλων σημείων πώλησης, μικρών και μεγάλων πλαστικών μπουκαλιών (π.χ. νερού, αναψυκτικού), όπως επίσης και συσκευασιών αλουμινίου (π.χ. αναψυκτικών, μπύρας), θα επιβαρύνονται με ένα χρηματικό ποσό, το οποίο όμως θα τους επιστρέφεται στο σύνολό του από τα καταστήματα ή τα σημεία συλλογής, με την επιστροφή των άδειων πλαστικών μπουκαλιών / συσκευασιών από αλουμίνιο. Τις υπόλοιπες συσκευασίες, οι καταναλωτές θα τις ανακυκλώνουν με τον τρόπο που ακολουθούσαν.
Τα κυριότερα ευρήματά της είναι τα παρακάτω:
- Το 93% των ερωτηθέντων γνωρίζουν ότι οι συσκευασίες μπορούν να ανακυκλωθούν σε νέο υλικό συσκευασίας.
- Τα βασικά υλικά που διαχωρίζουν κατά την ανακύκλωση είναι το πλαστικό, το χαρτί, το γυαλί και το αλουμίνιο.
- Μία με τρεις φορές την εβδομάδα είναι η συχνότητα ανακύκλωσης χρησιμοποιώντας τα τρέχοντα συστήματα ανακύκλωσης.
- Το 79% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι βλέπουν θετικά το νέο εγγυοδοτικό σύστημα συλλογής συσκευασιών από πλαστικό και αλουμίνιο (DRS), και το 77% δείχνει μία θετική πρόθεση να συμμετέχει στο νέο DRS σύστημα
- Το 79% θα διαχώριζε ξεχωριστά τα πλαστικά μπουκάλια και τις συσκευασίες αλουμινίου σε σχέση με τα άλλα ανακυκλώσιμα ώστε να μπορέσει να συμμετέχει στο νέο σύστημα ανακύκλωσης.
- Στην περίπτωση που η κατανάλωση ενός προϊόντος με περιέκτη από πλαστικό ή αλουμίνιο γίνει στο δρόμο (on the go), το 64% των ερωτηθέντων θα το ανακύκλωνε άμεσα σε κοντινό κάδο ανακύκλωσης χάνοντας στην ουσία την επιστροφή του ποσού της εγγύησης που πλήρωσε κατά την αγορά του.
