Η «μάχη» των τεχνολογικών κολοσσών στην ΑΙ. Ποιος είναι ο νικητής;
Των ΣΠΥΡΟΥ ΓΑΪΤΑΝΟΥ,
Αποφοίτου Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών ΜΒΑ του ΟΠΑ
και
ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ,
Καθηγητή, Αντιπρύτανη του ΟΠΑ
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει εισέλθει στ ην καθημερινότητά μας «αθόρυβα» εδώ και μερικά χρόνια μέσω τεχνολογιών, όπως οι εξατομικευμένες συστάσεις, η «έξυπνη» πληκτρολόγηση, οι εξατομικευμένες διαφημίσεις και πρόσφατα τα chatbots, με πολύ διάσημο εκπρόσωπο το ChatGPT. Μετά την κυκλοφορία του πασίγνωστου πλέον chatbot στο ευρύ κοινό πριν έναν χρόνο, άρχισε να ακούγεται πολύ περισσότερο το πώς η ΤΝ θα αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων και πλέον το λεγόμενο hype train («πυρετός αναμονής») γύρω από τις δυνατότητες της ΤΝ φαίνεται να είναι ασταμάτητο. Με βάση τον ενθουσιασμό και την προοπτική που επιφέρει η τεχνητή νοημοσύνη, οι μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ, γνωστές και ως Big Tech, έχουν αναπτύξει και σχεδιάσει ολοκληρωμένα σχέδια για να αξιοποιήσουν στο μέγιστο τη δύναμη της ΤΝ, δημιουργώντας αξία τόσο σε τομείς της εσωτερικής τους λειτουργίας όσο και για τους χρήστες των προϊόντων και υπηρεσιών τους.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί Amazon, Apple, Google, Meta και Microsoft ανήκουν στις πολυτιμότερες εταιρείες του κόσμου σε χρηματιστηριακή αξία, έχουν έσοδα που αγγίζουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και χρησιμοποιούν τεχνολογίες ΤΝ και μηχανικής μάθησης προ-κειμένου να επικρατήσουν στον κλάδο της τεχνολογίας, ακολουθώντας σε πολλές περιπτώσεις αρκετά διαφορετική στρατηγική η μία από την άλλη.
Οι Big Tech εξαγοράζουν άλλες εταιρείες στον κλάδο για να αποκτήσουν τεχνογνωσία και επενδύουν στην έρευνα και ανάπτυξη καινοτομιών
Αρχικά, η Amazon χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη, προκειμένου να ενισχύσει τη συνολική εμπειρία των πελατών της. Αυτοματοποίησε μεγάλο όγκο των διαδικασιών της εφοδιαστικής της αλυσίδας, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο τους χρόνους μεταφοράς των δεμάτων στον τελικό τους προορισμό. Επιπλέον, αναβάθμισε την ιστοσελίδα της με τη χρήση της ψηφιακής βοηθού Alexa, καθώς και μέσω εξατομικευμένων προτάσεων προϊόντων και έξυπνης αναζήτησης που βασίζεται στην ΤΝ. Τέλος, η Amazon έχει εγκαινιάσει έναν αριθμό πλήρως αυτοματοποιημένων καταστημάτων, στα οποία οι πελάτες εξυπηρετούνται μόνοι τους. Τώρα ετοιμάζεται να επενδύσει δυναμικά σε αντίστοιχες τεχνολογίες ΤΝ όπως του ChatGPT για να ηγηθεί των εξελίξεων του κλάδου.
Στη συνέχεια, η Apple, γνωστή σε όλους από τις συσκευές iPhone, iPad και MacBook, δεν αναφέρει συχνά τις λέξεις «τεχνητή νοημοσύνη», όμως χρησιμοποιεί τεχνολογίες ΤΝ για να δημιουργήσει τις πιο premium συσκευές στην αγορά με AI ενδυναμωμένο λογισμικό και υλισμικό. Επίσης, η εταιρεία ανακοίνωσε τη νέα της συσκευή εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, το Vision Pro, η οποία θα ενσωματώνει μεγάλο αριθμό τεχνολογιών με βάση την τεχνητή νοημοσύνη. Συνολικά, η Apple στοχεύει στη χρήση της ΤΝ για δημιουργία μιας εξατομικευμένης εμπειρίας για τον κάθε χρήστη με έμφαση στην προστασία των προσωπικών του δεδομένων.
Αν ο καθένας σκεφτεί έναν οργανισμό συνυφασμένο με τις λέξεις τεχνολογία και Ιντερνετ, αυτός θα ήταν σίγουρα η Google. Η θυγατρική εταιρεία του ομίλου Alphabet φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στις καινοτομίες ΤΝ και να αξιοποιήσει τα νέα εργαλεία ενδυναμώνοντας κάθε οργανισμό και χρήστη, για να επιλύσει τα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας. Η εταιρεία έχει ήδη ενσωματώσει τεχνολογίες ΤΝ σε κάθε εφαρμογή και υπηρεσία της. Μερικές από τις περιπτώσεις χρήσης είναι: οι ταχύτερες και φιλικότερες προς το περιβάλλον μετακινήσεις στα Google Maps, οι εξατομικευμένες προτάσεις περιεχομένου στο YouTube, η ψηφιακή βοηθός Google Assistant με δυνατότητες οργάνωσης προγράμματος και μετάφρασης σε πραγματικό χρόνο και τέλος τα βελτιστοποιημένα Google Ads. Η εταιρεία ανακοίνωσε τον Μάιο του 2023 την εστίασή της σε τεχνολογίες παραγωγικής ΤΝ και κυκλοφόρησε τη δοκιμαστική έκδοση του Bard, ενός chatbot ανταγωνιστή του ChatGPT. Το Bard αναμένεται να ενσωματωθεί σε όλες τις εφαρμογές της Google προσδίδοντάς τους νέες δυνατότητες.
Μια ακόμη εταιρεία από της Big Tech που έχει επενδύσει αρκετά στην ανάπτυξη εργαλείων ΤΝ τα τελευταία χρόνια είναι η Meta. Η εταιρεία, υπεύθυνη για την κυκλοφορία των δημοφιλών εφαρμογών Instagram, Facebook και WhatsApp, ακολουθεί πολύ διαφορετική στρατηγική σε σύγκριση με τις υπόλοιπες, καθώς επιλέγει να αναπτύσσει νέα εργαλεία σε συνεργασία με τους χρήστες. Απώτερος στόχος της Meta αποτελεί η αξιοποίηση της ΤΝ προκειμένου να υλοποιήσει το όραμα ενός πλήρως ψηφιακού κόσμου, του Metaverse, να αναβαθμίσει την εμπειρία χρήσης των εφαρμογών της και να ενισχύσει τη νομισματοποίηση (monetization) των διαφημίσεων στις πλατφόρμες της,
Η τελευταία εταιρεία από τις Big Tech στην κούρσα για την επικράτηση στον κλάδο της ΤΝ είναι η Microsoft. O αμερικάνικος κολοσσός τεχνολογίας άλλαξε ριζικά την τελευταία δεκαετία και από εταιρεία δημιουργίας προϊόντων λογισμικού μετατράπηκε σε εταιρεία υπηρεσιών. Η στρατηγική ΤΝ της Microsoft είναι αρκετά παρόμοια με της Google, καθώς το όραμα της είναι να αναβαθμίσει τις λειτουργίες και τα εργαλεία κάθε οργανισμού και χρήστη στον κόσμο μέσω της δύναμης της ΤΝ. Όλες οι εφαρμογές και υπηρεσίες της Microsoft ενσωματώνουν ή θα ενσωματώσουν στο άμεσο μέλλον τεχνολογίες παραγωγικής ΤΝ, λόγω της συνεργασίας της Microsoft με την OpenAI, δημιουργό των ChatGPT και DALL×E. Η τεχνολογία του δημοφιλούς chatbot ήδη προσδίδει νέες δυνατότητες στα Windows, τα Office, στο πρόγραμμα περιήγησης Bing, στην εφαρμογή Teams κ.ά. Ο «Copilot», όπως ονομάζει η εταιρεία το μοντέλο ΤΝ της, αναμένεται να ενσωματωθεί σε κάθε εφαρμογή και υπηρεσία, που προορίζεται τόσο για εργαζομένους όσο και οργανισμούς.
ΠΙΝΑΚΑΣ: Ο Πίνακας συγκρίνει τις στρατηγικές επιλογές ως προς την ΤΝ των πέντε εταιρειών υιοθετώντας επτά διαφορετικές στρατηγικές διαστάσεις (εξαγορές ή συμμαχίες, έρευνα και ανάπτυξη, διακυβέρνηση, υποδομή cloud, ποικιλία AI προϊόντων, βαθμός αξιοποίησης generative AI, δυνατότητα παραγωγής αξίας και εσόδων μέσω παραγωγικής ΤΝ). Μια προσεκτική μελέτη των στοιχείων καταδεικνύει ότι οι πέντε κολοσσοί της τεχνολογίας, επιχειρώντας να κυριαρχήσουν στην ΤΝ ακολουθούν πολύ διαφορετικά «μονοπάτια».
Η σύγκριση της στρατηγικής των εταιριών
Όπως παρατηρείται από τη μελέτη όλες οι Big Tech εξαγοράζουν άλλες εταιρείες στον κλάδο για να αποκτήσουν τεχνογνωσία και επενδύουν στην έρευνα και ανάπτυξη καινοτομιών στον κλάδο της ΤΝ.
Επιπρόσθετα, η Google και η Microsoft επενδύουν στην ανάπτυξη υπεύθυνης και βιώσιμης ΤΝ, με στόχο την αντιμετώπιση των προκλήσεων που επιφέρει η ραγδαία ανάπτυξη της ΤΝ. Επιπλέον, οι δύο αυτές εταιρείες διαθέτουν υποδομή cloud για να τροφοδοτούν τα νέα εργαλεία ΤΝ και να τα παρέχουν σε άλλους οργανισμούς.
Αυτό που διαφοροποιεί τη Microsoft όμως από την Google και τις υπόλοιπες Big Tech και της δίνει το σημερινό της προ-βάδισμα στην κούρσα κυριαρχίας, είναι η συμμαχία με την Open AI. Κατά την παρουσίαση του Bard, ένα λάθος του νέου μοντέλου κόστισε στη μητρική της Google, Alphabet, $100 δι-σεκατομμύρια. Η Microsoft αντίθετα δεν έφτιαξε μόνη της από την αρχή ένα μοντέλο παραγωγικής ΤΝ, αλλά υιοθέτησε τα καλά ανεπτυγμένα μοντέλα GPT της OpenAI, γεγονός που της έδωσε ένα αξιοσημείωτο προβάδισμα, καθώς ήδη η εταιρεία διαθέτει στην αγορά μια μεγάλη ποικιλία εφαρμογών ΤΝ που αξιοποιούν τεχνολογίες παραγωγικής ΤΝ. Με άλλα λόγια, η εταιρεία κατάφερε να αξιοποιήσει την παραγωγική ΤΝ για να ενισχύσει υπάρχουσες εφαρμογές της, όπως τα Office (πλέον Microsoft 365) όπου η ενσωμάτωση του AI Copilot κοστίζει έξτρα $30 τον μήνα σε κάθε χρήστη.
Εν κατακλείδι, η διαφαινόμενη πρωτοπορία της Microsoft κρίνεται σημαντική αλλά παραμένει προσωρινή. Οι ραγδαίες και συνεχείς εξελίξεις στον κλάδο της ΤΝ, θα δώσουν ευκαιρίες και στις υπόλοιπες εταιρείες να αναδειχθούν και ήδη πραγματοποιούνται σοβαρές και δυναμικές κινήσεις που δείχνουν ότι βρισκόμαστε στην εναρκτήρια φάση ενός αγώνα μηχανοκίνητου αθλητισμού, στον οποίο ανταγωνίζονται «5 Ferrari», επομένως αν δεν ολοκληρωθεί η κούρσα δεν υπάρχουν νικητές ή χαμένοι. Επίσης, δεν γνωρίζουμε αν κάποιος έκτος «παίκτης» καινοτομώντας στρατηγικά μπορεί να αποκτήσει αυτός προβάδισμα. Τέλος, πρόκειται για μια κούρσα η οποία θα μπορούσε να έχει περισσότερους από έναν νικητές. Σε κάθε περίπτωση βρισκόμαστε στην αρχή ενός αγώνα ο οποίος θα μετασχηματίσει τις ζωές μας αλλά και την ανθρωπότητα συνολικά.
