Ευρωπαϊκή Ταξινομία και Αγορά Ενέργειας
Της ΦΟΙΒΗΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ,
Καθηγήτριας Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του ΟΠΑ
«Χρειαζόμαστε περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είναι φθηνότερες, απαλλαγμένες από άνθρακα και παράγονται εγχώρια. Επίσης, χρειαζόμαστε μια σταθερή πηγή ενέργειας, την πυρηνική, και κατά τη διάρκεια της μετάβασης, χρειαζόμαστε φυσικό αέριο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υποβάλουμε την πρότασή μας για την Ταξονομία»,
Ursula von der Leyen, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Για να θεωρείται μια δραστηριότητα βιώσιμη, θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με το EU Taxonomy. Αυτό περιλαμβάνει συγκεκριμένα κριτήρια χαρακτηρισμού, όπως μετριασμός και προασρμογή στην κλιματική αλλαγή, προστασία της θάλασσας, κυκλική οικονομίας, πρόληψη ρύπανσης και προστασία της βιοποικιλότητας και αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο προσέλκυσης χρηματοδότησης, αφού βοηθά τις επιχειρήσεις να αποδεικνύουν τη βιωσιμότητα των έργων τους.
Η αυξημένη παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου και η μαζική εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Κίνα, εκτόξευσε τις τιμές ενέργειας και συμπίεσε την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, δημιουργώντας μια ενεργειακή κρίση, η οποία επιδεινώνεται περαιτέρω από διάφορους γεωπολιτικούς παράγοντες και την αδυναμία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) να καλύψουν τη ζήτηση.
Για την Ευρώπη, η ενεργεική κρίση αποτελεί κορυφαίο πολιτικό ζήτημα, το οποίο οι ηγέτες της, προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν συμπεριλαμβάνοντας την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στο EU Taxonomy, κατόπιν γνωμοδότησης από εμπειρογνώμονες, παρά τις διαφωνίες ορισμένων κρατών μελών. Αυτές οι τεχνολογίες έχουν τη μεγαλύτερη συμβολή στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη και είναι οικονομικές, αλλά δεν είναι «πράσινες». Το φυσικό αέριο έχει μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, επιταχύνοντας την κλιματική αλλαγή, ενώ η πυρηνική ενέργεια παράγει επικίνδυνα τοξικά απόβλητα.
Aντί η Ευρώπη να θεωρήσει την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο ως «αειφόρες» δραστηριότητες, έστω και μεταβατικά, θα ήταν προτιμότερο να επιταχύνει την προώθηση των ΑΠΕ
Η ένταξη τους στο EU Taxonomy έχει συγκεκριμένες προϋποθέσεις που αφορούν τη συμμόρφωση με σύγχρονα τεχνικά πρότυπα, τη διαχείριση των αποβλήτων, τον αφοπλισμό των εγκαταστάσεων και τη μελλοντική αντικατάσταση με ΑΠΕ. Αυτά όμως, εκτός από τεχνικές δυσκολίες έχουν και υψηλά κόστη. Επομένως, αντί η Ευρώπη να θεωρήσει την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο ως «αειφόρες» δραστηριότητες, έστω και μεταβατικά, θα ήταν προτιμότερο να επιταχύνει την προώθηση των ΑΠΕ. Με την υφιστάμενη τεχνολογία, το κόστος παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, είναι συγκριτικά χαμηλότερο. Αυτό μακροπρόθεσμα θα αντιστάθμιζε τα υψηλά αρχικά κόστη εγκατάστασης. Επιπλέον, οι ΑΠΕ συμβάλλουν στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, ενώ το φυσικό αέριο και η πυρηνική ενέργεια δυσχαιρένουν την κατάσταση. Τελος, οι ΑΠΕ θα καθιστούσαν την Ευρώπη ενεργειακά αυτόνομη και ανεξάρτητη απέναντι σε οποιεσδήποτε γεωπολιτικές πιέσεις.
Ο χρόνος πιέζει και όποια καθυστέρηση θα στοιχίζει ετησίως ανθρώπινες ζωές και δισεκατομμύρια ευρώ από καταστροφές υποδομών και αποδιοργάνωση της οικονομίας. Το EU Taxonomy ενισχύει τη διαφάνεια και συνιστά ένα σημαντικό εργαλείο βιώσιμης χρηματοδότησης, ωστόσο τα Κράτη-Μέλη αποφασίζουν για το δικό τους ενεργειακό μείγμα και την ισορροπία μεταξύ ενεργειακής ασφάλειας, σταθερότητας τιμών ενέργειας και των δεσμεύσεων τους για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί εχέγγυο για την απεξάρτηση της οικονομίας από τον άνθρακα. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ και η βιομηχανία καθαρής τεχνολογίας ενέργειας γενικότερεα, πρέπει να υποστηριχθούν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανθεκτικότητας και να αποτελέσουν μέρος της οικονομικής ανάκαμψης.
