ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΙ ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ:

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΡΑΚΟΣ,
Καθηγητής και Αντιπρύτανης
Οικονομικού Προγραμματισμού και Υποδομών του ΟΠΑ

Η εμφάνιση οικονομικών κρίσεων δεν είναι ένα καινοφανές φαινόμενο, αντίθετα μάλιστα η διεθνής οικονομική ιστορία βρίθει τέτοιων περιστατικών. Είναι δεδομένο ότι υπάρχει μεγάλη ετερογένεια μεταξύ των κρίσεων, αναφορικά με τα αίτια τους, τον μηχανισμό εκδήλωσης και επίδρασης τους και τα εν γένει χαρακτηριστικά τους.

Ωστόσο, αν κάτι νέο εισφέρει η μελέτη των στοιχείων, είναι ότι οι κρίσεις εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα, με μεγαλύτερο βάθος, και ενδεχομένως με μεγαλύτερο εύρος κλαδικών ή διεθνών επιπτώσεων.

Οι αιτίες για αυτά τα νέα χαρακτηριστικά είναι σίγουρα πολλές και σχετίζονται με το γεγονός ότι οι οικονομίες και το πως αυτές λειτουργούν, δεν χαρακτηρίζονται από στατικότητα, αλλά αντιθέτως διαρκώς μεταβάλλονται και κυρίως γίνονται πιο σύνθετες.

Είναι αναντίρρητο ότι τα δομικά στοιχεία των οικονομιών πριν 100, πριν 30 ή ακόμη και πριν 10 χρόνια είναι πολύ διαφορετικά από τα σημερινά και κατά πάσα πιθανότητα και τα μελλοντικά. Η διασύνδεση των οικονομιών, η απελευθέρωση της ροής κεφαλαίων και ανθρώπων, η τεχνολογία, η πολυπλοκότητα των χρηματοοικονομικών εργαλείων έχουν μεταβληθεί σε τέτοιο βαθμό που ακόμη και η τέλεια γνώση των παρελθοντικών μηχανισμών καθίσταται σε πολλές περιπτώσεις άχρηστη για την κατανόηση των τρεχουσών, πόσο μάλλον των μελλοντικών.

Επίσης είναι προφανές ότι πίσω από την οικονομία κρύβονται ανθρώπινες αποφάσεις και συμπεριφορές. Για να είμαι πιο ακριβής, η οικονομία ήταν, είναι και θα είναι οι ανθρώπινες αποφάσεις και συμπεριφορές, σε όλες τις εκφάνσεις όσο παραδοσιακές ή σύγχρονες είναι είτε μιλάμε για τη γεωργική παραγωγή είτε για τα κρυπτονομίσματα. Η ανθρώπινη συμπεριφορά εκ των πραγμάτων είναι πολύ δύσκολο να υποδειγματοποιηθεί, ειδικά σε έκτακτες συνθήκες όπως είναι εξ ορισμού οι περίοδοι κρίσης, όπου υπεισέρχονται ψυχολογικοί και συναισθηματικοί παράγοντες. Αν σε αυτό προσθέσουμε και νέες τάσεις όπως την ταχύτατη μετάδοση της (όχι πάντα ακριβούς) πληροφορίας και την δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πόσο διαφορετικά και απρόβλεπτα μπορεί να συμπεριφερθεί ο μέσος λήπτης οικονομικών αποφάσεων.

Η Οικονομική Επιστήμη καλείται να δώσει απαντήσεις αναφορικά με τα αίτια και τις επιπτώσεις των κρίσεων, πράγμα που αποτελεί σίγουρα μια πρόκληση σε πολλά επίπεδα.    

ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ:

Τραπεζικός ανταγωνισμός, περιθώρια επιτοκίου και ανάπτυξη
ΕΛΕΝΗ ΛΟΥΡΗ | Ομότιμη Καθηγήτρια του ΟΠΑ και πρώην Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος

Παρεμβάσεις δημοσιονομικής πολιτικής για την αντιμετώπιση οικονομικών κρίσεων
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗΣ | Καθηγητής Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του ΟΠΑ, Επίτιμος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων

Ανισορροπία στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών της Ελληνικής Οικονομίας
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΜΠΡΑΓΟΥΔΑΚΗΣ | Υποδιευθυντής στη Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών Τράπεζας της Ελλάδος, Επισκέπτης Καθηγητής Στατιστικής και Οικονομετρίας την περίοδο 2019-2022, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

Οι κρίσεις των χρηματοπιστωτικών συστημάτων και η αποτελεσματικότητα του εποπτικού ελέγχου
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΟΣ | Καθηγητής Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του ΟΠΑ

Χρηματοοικονομικές Κρίσεις και Μακροοικονομία
ΗΛΙΑΣ ΤΖΑΒΑΛΗΣ | Καθηγητής Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του ΟΠΑ