Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει τον επιχειρηματικό χάρτη
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Ανάπτυξη, Καινοτομία, Νέο Επιχειρείν
Του ΔΙΟΜΗΔΗ ΣΠΙΝΕΛΛΗ,
Καθηγητή του Τμήματος Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του ΟΠΑ
και Καθηγητή του Τμήματος Τεχνολογίας Λογισμικού στο Delft University of Technology, Ολλανδία.
Στις 4 Οκτωβρίου του 1957 η ανακοίνωση της Σοβιετικής Ένωσης για την εκτόξευση του πρώτου της τεχνητού δορυφόρου, του Σπούτνικ, κατέστησε σαφές το προβάδισμά της στον αγώνα των δύο υπερδυνάμεων για τον έλεγχο του διαστήματος και αναζωογόνησε δραματικά το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την επίτευξη τεχνολογικής υπεροχής. Η πρόσφατη δημόσια διάθεση του ChatGPT αποτέλεσε για πολλές επιχειρήσεις ένα αντίστοιχο «Sputnik moment». Η δυνατότητα του διαλογικού συστήματος ChatGPT (https://chat.openai.com/) της εταιρίας OpenAI να απαντά ταχύτατα σε σύνθετες ερωτήσεις με σαφήνεια, άριστη έκφραση και (φαινομενική ή πραγματική) ορθότητα φέρνει τα πάνω κάτω σε επιχειρησιακές λειτουργίες και επιχειρηματικά μοντέλα. Συνοπτικά, το ChatGPT και οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) πίσω από αυτό (LLM — Large Language Models — Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα) επιτρέπουν την αυτοματοποίηση πολλών λειτουργιών μεταβάλλοντας την αξία τους και δημιουργούν ευκαιρίες για ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων. Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση έχει η διάθεση τυποποιημένων υπηρεσιών ΤΝ από εταιρίες τεχνολογίας όπως η OpenAI, η Amazon, η Microsoft και η Google πάνω στις οποίες κάθε μικρή ή μεγάλη επιχείρηση μπορεί να στήσει τις δικές της εφαρμογές.
Ευέλικτες επιχειρήσεις που διαθέτουν τεχνογνωσία χωρίς το βάρος υπαρχουσών ανθρωποκεντρικών δομών μπορούν να αναπτυχθούν εκμεταλλευόμενες τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η νέα τεχνολογία
Ως προς την αυτοματοποίηση λειτουργιών, οι επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν ΤΝ για να αλληλεπιδρούν με πελάτες και εργαζόμενους σε πραγματικό χρόνο, αλλά και για να αυτοματοποιήσουν κομβικά στοιχεία του έργου τους. Η αυτοματοποιημένη αλληλεπίδραση βελτιώνει την απόδοση και την ποιότητα της εξυπηρέτησης πελατών, καθώς οι πελάτες θα λαμβάνουν γρήγορα απαντήσεις στα ερωτήματά τους οποιαδήποτε ώρα της ημέρας χωρίς να απασχολείται πολυάριθμο προσωπικό. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν ΤΝ για να αυτοματοποιήσουν τη λήψη παραγγελιών: τη διαδικασία εύρεσης και επιλογής του κατάλληλου προϊόντος ή υπηρεσίας, την απάντηση σε ερωτήσεις για την κάθε προσφορά και την εκτέλεση εντολών για την υλοποίηση της παραγγελίας. Αντίστοιχα, η ΤΝ μπορεί να αυτοματοποιήσει τυποποιημένες λειτουργίες υποστήριξης του προσωπικού σε θέματα πληροφορικής και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού. Πιο δραματικά, σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις οι εφαρμογές ΤΝ μπορεί να συνεισφέρουν σημαντικά στη διαχείριση γνώσης, στην καταγραφή, σύνταξη, μετάφραση, περίληψη και επιμέλεια κειμένων, στην υλοποίηση τυποποιημένου λογισμικού, στην εκπαίδευση και καθοδήγηση στελεχών, στη διάγνωση προβλημάτων, στην ανάλυση της αγοράς και στη δημιουργία γραφικών.
Αναμενόμενα, θα μεταβληθεί η αξία των λειτουργιών όπου μεγάλος μέρος της ανθρώπινης εργασίας μπορεί να αντικατασταθεί, μερικά ή πλήρως, από εφαρμογές ΤΝ. Επιχειρήσεις που τις εκτελούσαν καλά με ανθρώπους μπορεί να δυσκολευτούν να τις αυτοματοποιήσουν λόγω παγιωμένων αντιλήψεων, δομών, σχέσεων και συμφερόντων. Επίσης δυσκολίες προσαρμογής θα συναντήσουν επιχειρήσεις που είναι τεχνολογικά ανώριμες ή δεν έχουν πρόσβαση στα απαιτούμενα κεφάλαια για να υιοθετήσουν εφαρμογές ΤΝ. Αντίθετα, ευέλικτες επιχειρήσεις που διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία χωρίς το βάρος υπαρχόντων ανθρωποκεντρικών δομών μπορούν να αναπτυχθούν σημαντικά εκμεταλλευόμενες τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η νέα τεχνολογία, ανταγωνιζόμενες με καλύτερες και φθηνότερες υπηρεσίες τις εδραιωμένες επιχειρήσεις του χώρου τους.
Η πιο καινοτόμος χρήση εφαρμογών ΤΝ δεν είναι απλώς η βελτίωση της απόδοσης και της ποιότητας υπαρχόντων λειτουργιών αλλά η δημιουργία εντελώς νέων επιχειρηματικών μοντέλων που βασίζονται στην ΤΝ. Τέτοια μοντέλα μπορούν να εισαγάγουν καινοτόμες αυτόματες προσωποποιημένες υπηρεσίες σε τομείς όπως η υγεία και η ευεξία, η διασκέδαση, η διαφήμιση, η κατάρτιση και η εκπαίδευση, οι λιανικές πωλήσεις, η διοίκηση και η συμβουλευτική, καθώς και η έρευνα. Αναμενόμενα, μια σειρά από νεοφυείς επιχειρήσεις θα εφεύρουν και θα αναπτύξουν τα νέα αυτά επιχειρηματικά μοντέλα. Όπως έγινε και στο παρελθόν με τις αλλαγές που έφεραν στις επιχειρήσεις οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, στη διαδρομή υπάρχουσες επιχειρήσεις θα απορροφήσουν κάποιες από τις νέες ή θα προσαρμοστούν οι ίδιες και έτσι θα μεταμορφωθούν. Παράλληλα, πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις θα αποτύχουν παταγωδώς, ενώ ορισμένες άλλες θα γιγαντωθούν αυτόνομες. Το σίγουρο είναι ότι τίποτα πια δεν θα είναι όπως πρώτα.
